Als zzp’er bepaal je zelf welke opdrachten je aanneemt en geniet je van de vrijheid die het zelfstandig ondernemerschap biedt. Maar dan komt de vraag: ‘‘Ben je wel écht zelfstandig, of werk je eigenlijk als een werknemer in loondienst?’ Dit is precies waar de Wet DBA om draait.
In deze blog leggen we uit wat de Wet DBA precies inhoudt, waarom deze wet is ingevoerd en hoe jij als zzp’er hiermee te maken krijgt.
Waarom de VAR is afgeschaft
Voor de invoering van de Wet DBA konden zzp’ers en opdrachtgevers gebruikmaken van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). De VAR was een document dat zzp’ers bij de Belastingdienst konden aanvragen. Met een goedgekeurde VAR was duidelijk of een zzp’er zelf verantwoordelijk was voor het afdragen van belastingen en premies, of dat de opdrachtgever deze verantwoordelijkheid droeg.
De VAR had echter een belangrijk nadeel: het bood opdrachtgevers te veel bescherming. Zelfs als een zzp’er feitelijk in loondienst werkte, kon de opdrachtgever niet aansprakelijk worden gesteld. Dit leidde tot situaties waarin zelfstandigen onterecht als zzp’er werkten, terwijl er eigenlijk sprake was van een dienstverband.
Wat houdt de Wet DBA in?
De Wet DBA is ingevoerd om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, waarbij iemand als zzp’er werkt maar feitelijk dezelfde taken uitvoert als een werknemer in loondienst. Dit zorgt voor problemen zoals het missen van sociale zekerheid voor de zzp’er, lagere belastinginkomsten voor de overheid en minder premies voor opdrachtgevers. Vanaf 1 januari 2025 wordt de wet strenger gehandhaafd om deze situaties beter aan te pakken. Opdrachtgevers en zzp’ers zijn samen verantwoordelijk voor het vaststellen van de arbeidsrelatie, bijvoorbeeld via modelovereenkomsten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd.
Hoe werkt de Wet DBA in de praktijk?
De Wet DBA vereist dat opdrachtgevers en zzp’ers een overeenkomst afsluiten die voldoet aan de regels van de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft duidelijke criteria opgesteld om te bepalen of er sprake is van zelfstandigheid of een dienstverband. Voldoe je niet aan deze criteria, dan kan de Belastingdienst alsnog concluderen dat er een arbeidsovereenkomst bestaat, zelfs als dat niet de bedoeling was. Klik hier om de criteria te bekijken.
De invoering van de Wet DBA heeft voor veel onzekerheid gezorgd bij zowel zzp’ers als opdrachtgevers. Deze wet, die in 2016 werd ingevoerd, kwam in een tijd waarin de zzp-markt sterk groeide. Door het gebrek aan handhaving ontdekten veel werkgevers dat ze de grenzen van de Wet DBA konden opzoeken.
Met het einde van het handhavingsmoratorium is er nu echter meer terughoudendheid en zelfs angst ontstaan, zowel bij werkgevers als bij zzp’ers. Dit speelt vooral in sectoren zoals zorg, kinderopvang, onderwijs en transport. Opdrachtgevers en zzp’ers zijn bang dat de Belastingdienst zzp’ers achteraf als werknemers zal beschouwen, met boetes en naheffingen als mogelijk gevolg.
Als reactie hierop kiezen steeds meer mensen voor de zekerheid van werken in loondienst bij de opdrachtgever. Ook schakelen zzp’ers een bemiddelingsbureau in, zodat ze hun flexibiliteit kunnen behouden. Benieuwd welke opties het beste aansluiten bij jouw wensen? Klik hier en laat je informeren!
Voor zzp’ers is het belangrijk om hun zelfstandigheid goed te kunnen aantonen. Wil je zeker weten dat je aan de regels voldoet? Werk samen met Bring at Work. Schrijf je vandaag nog in! Samen bespreken we jouw situatie en verkennen we de mogelijkheden, zodat jij zonder zorgen kunt werken zoals jij dat wilt. Klik hier en schrijf je in.